Digibeet
Is het omdat ik ouder word, of omdat het me niet boeit? Waarschijnlijk beide, maar ik heb het gevoel dat ik steeds verder achterop raak in de voortgaande digitalisering van onze maatschappij.
Vaak kies ik er bewust voor om niet mee te gaan in al het nieuwe dat wordt aangeboden. Zo heb ik de eerste jaren erg mijn best gedaan om WhatsApp te negeren. Er waren immers al zoveel kanalen om te communiceren. Maar toen een ernstig zieke vriend ervoor koos om zijn vriendenkring via WhatsApp op de hoogte te houden van de ontwikkelingen rond zijn gezondheid, ben ik het toch gaan gebruiken. En ik gebruik het nog steeds, want het is een leuke manier om via korte berichtjes contact te houden met vrienden en familie – zolang er tenminste niet te vaak een Appgroep ‘ontploft’.
De snelheid waarmee nieuwe apparaten verouderen zet me regelmatig voor het blok. Ik heb nog nooit een nieuwe smartphone gekocht, want er is altijd wel een afdankertje dat ik van iemand kan overnemen. En dat gebruik ik zo lang mogelijk, totdat de gebruiksmogelijkheden te beperkt worden. De laatste keer gebeurde dat in de vorm van een plompverloren mededeling dat WhatsApp niet meer werkte. Het besturingssysteem was verouderd en een update bleek niet meer mogelijk. Ik kon kiezen: een nieuw afdankertje of mezelf afsluiten van een informatiebron.
Banken gaan hier vrolijk in mee, ontdekte ik alweer een aantal jaren geleden. Mijn notebook, op dat moment een jaar of vijf oud, kon de vernieuwde website van ‘mijn’ bank niet meer op een bruikbare manier weergeven. Ook hier was een systeemupdate al niet meer mogelijk. Gelukkig bood mijn tablet uitkomst, anders was telebankieren op dat moment onmogelijk geworden. Want de bank kon het probleem ook niet voor me oplossen en dit was voor mij de verkeerde reden om een nieuw notebook te kopen. Maar wel een goede aanleiding om nu eindelijk definitief die overstap naar een duurzame bank te maken.
Inloggen op een website wordt trouwens ook steeds ingewikkelder. Bedrijven en instellingen laten je het liefst alles zelf doen, want service is een woord uit de oudheid, maar ze leggen graag nog een paar extra hordes aan. Gebruikersnaam en wachtwoord zijn niet meer genoeg om bij je eigen bankgegevens te komen, een bevestiging is nu ook noodzakelijk. Via een QR-code, die je dan weer moet scannen - met een ander apparaat. En was het nu maar zo dat alle instellingen dezelfde methode gebruikten ... Ik vind het steeds lastiger om mijn weg te vinden in de rimboe van wachtwoorden, inlogcodes, speciale Apps en andere verificatiestappen die nodig zijn om bij de informatie te komen die je zoekt.
Mijn man weet mijn digitale problemen vaak nog wel op te lossen. Ik heb het aan hem te danken dat ik geen digibeet ben, want iedere minuut die ik moet besteden aan uitzoeken hoe de digitale wereld werkt, vind ik er een teveel. Het leuke van schrijven is dat je daar je eigen frustraties in kwijt kunt. Zo constateert Amber vanuit de toekomst: Mijn oma was net zo hulpeloos als Anneke als het om computers ging. Bedrijven maakten het vroeger ook wel erg ingewikkeld. Langdurig gebruik stond in het ontwerp niet centraal.
Mensen die niet zo digitaal vaardig zijn – waaronder veel ouderen - hebben steeds meer het nakijken. Ik heb dat gezien bij mijn moeder en bij mijn schoonmoeder, en zie het nog steeds bij ouderen om mij heen. Ik vrees de dag dat ik het zelf ook niet meer kan volgen en afhankelijk wordt van welwillende medewerkers, die overigens onbereikbaar zijn, of van geduldige familieleden of vrijwilligers die me op gezette tijden door het hordenparcours heen helpen. Ouder worden heeft ook met loslaten te maken, maar het is wel fijn als je daar zelf een keuze in kunt maken.